Dudak ve Damak Yarıkları Nedir?
Dudak ve Damak Yarıkları yapışık parmak anomalisinden sonra en sık görülen doğumsal yapı bozukluğudur dudak ve damak yarıkları beraber olabildikleri gibi ayrı ayrıda ortaya çıkabilirler. Etkenleri arasında ailesel faktörler,hamilelik esnasında kullanılan ilaçlar,radyasyona maruz kalma ve hamileliğin ilk aylarında virüs enfeksiyonlarına maruz kalma sayılabilir. Aile fertlerinden birinde dudak veya damak yarığı varsa yeni doğanda da hastalığın görülme olasılığı önemli derecede artmaktadır.
Dudak Yarıkları Nasıl Oluşur?
Dudak Yarığı üst dudağın üzerinde küçük bir çentik şeklinde veya en ileri formuyla dudaktan burun içine uzanan tam yarık yapısında olabilir. Tam dudak yarıklarına sıklıkla üst çene ön kısmında yarıkta eşlik eder ve burun şekli genellikle bozuktur. Dudak yarığı tek taraflı olabildiği gibi çift taraflı da olabilir,yarığın çift taraflı olması problemi artıracaktır. Dudak yarıklı doğan çocuklarda beslenme problemi olmaz,çok geniş dudak yarıklarında belki meme tutma ve emmede sorunlar çıkabilir,bu sorun kaşık ile veya damaklı biberon besleyerek çözümlenebilir. Dudak yarıklı hastalar genellikle 3-4 aylık olunca ameliyat edilirler. Çocuğun gelişmesi yeterli ise (genellikle 5 kilogramın üzerinde olması istenir). Eşlik eden başka bir hastalığı yoksa veya bu hastalık ameliyata engel değilse ve kan toblosu iyi ise hasta ameliyat edilebilir.
Damak Yarıkları Nasıl Oluşur?
Damak Yarıkları,Dudak Yarıkları ile birlikta olsa bile ayrı olarak ele alınırlar. Damak yarıklı çocuklarda emme problemi ortaya çıkabilir. Bu durum damaklı biberon kullanarak veya kaşık ile basleyerek ortadan kaldırılabilir. ayrıca damağa yapılan plaklar sayesinde çocuklar emme fonksiyonunu yapabilirler. Damağa yapılan plakların damağın gelişmesinde ve şekillenmesinde ayrı önemi vardır. Damak yarığıda dudak yarığında olduğu gibi tam veya kısmi tek taraflı veya çift taraflı olabilir. Damak yarıklarında çok erken yapılacak ameliyetlerın kemik gelişimini kötü etkileme ihtimali nedeni ile çokerken ameliyetttan kaçınılır. Konuşma çağı başlanmadan da bu ameliyatlar tamamlanmış olmalıdır. Bu nedenle kemik yapıyı içermeyen yumuşak damak yarıklarında 6. aydan sonra ameliyat yapılabilirken tam damak yarıklarında bu süre 1.5 yaşa kadar çıkar.
Burun yapısını bozmuş ileri derecede olan dudak yarıklarınadan sonra 2-6 yaşları arasında burun düzeltme ameliyatları yapılabilir. Her şeye rağmen ileri problemi olan bu hastalarda kemik ve kıkırak gelişimini bozmamak amacı ile bir kısım ameliyatlar 18 yaşının sonrasına bırakılır.
